‘Onvergeeflijk’, ‘gewetenloos’, ‘om razend van te worden’. In die bewoordingen heeft de hoofdwetenschapper van de Wereldgezondheidsorganisatie, Maria Van Kerkhove, uitgehaald naar China. Dat blijkt sinds 2020 data onder de pet te hebben gehouden die het coronavirus in verband brengen met coronagevoelige dieren zoals wasbeerhonden.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) neemt ook andere bevindingen van China over de herkomst van corona niet meer serieus, aldus Van Kerkhove, in een interview met wetenschapsblad Science. Zo beweert Beijing dat het 80 duizend coronagevoelige dieren in heel China heeft doorzocht op sars-cov-2, zonder ook maar een spoor van het virus te vinden. ‘Dit trekt hun geloofwaardigheid in twijfel, en dat heb ik ze ook gezegd’, aldus Van Kerkhove.
‘Doodeng’ (‘scary as hell’), noemt de WHO-topwetenschapper het dat China, een partnerland van de WHO en volgens het WHO-handvest verplicht tot volledige samenwerking, ‘keihard’ blijkt te hebben gelogen over de herkomst van het virus. ‘Het feit dat tientallen miljoenen mensen omkomen aan zoiets als dit en dat het ruziën en politiseren hierover maar doorgaat, maakt het ons onmogelijk om ons werk te doen.’
Op een persconferentie drukte directeur-generaal van de WHO Tedros Ghebreyesus zich netter uit. Toch stak ook hij zijn frustratie niet onder stoelen of banken. ‘Deze gegevens hadden drie jaar geleden gedeeld kunnen worden, en dat had ook gemoeten.’ De WHO eist dat China alsnog ‘het verdwenen bewijs onmiddellijk deelt met de internationale gemeenschap’.
Niet uit China
Het bewijs waar het allemaal om draait, bestaat uit dna-monsters van de grote versmarkt in Wuhan, waar het virus drie jaar geleden voor het eerst om zich heen greep. China beweerde aanvankelijk dat het op de markt, behalve restjes coronavirus, alleen menselijk dna had aangetroffen. Het coronavirus kon ook best uit het buitenland komen, via toeristen of geïmporteerd diepvriesvlees, aldus Beijing.
Begin deze maand kwam een Franse bioloog echter ineens de echte, ruwe gegevens van de dna-monsters tegen op een internetserver waar wetenschappers technische gegevens uitwisselen. Toen de bioloog China daarop wees, met het aanbod ze gezamenlijk te analyseren, werden de gegevens prompt verwijderd.
Nadere analyse leert dat de wattenstaafjes vol dna zaten van onder meer wasbeerhonden, een vosachtig pelsdier waarvan uit foto’s al bleek dat ze illegaal werden verkocht op de markt in Wuhan. Wetenschappers uit onder meer Canada, Frankrijk en Rotterdam leggen nu de laatste hand aan de details van de genetische analyse.
De wetenschappers presenteerden hun voorlopige bevindingen al wel op een bijeenkomst van de adviesgroep van de WHO die onderzoek doet naar de herkomst van corona. Op grond daarvan haalt directeur-generaal Ghebreyesus nu fel uit naar China.
Laboratorium-theorie
De ontdekking komt nog geen drie weken nadat de directeur van de Amerikaanse FBI, Christopher Wray, in een interview met Fox News nog beweerde dat corona volgens hem niet door dieren was overgebracht, maar afkomstig is uit een virologisch laboratorium in Wuhan. Concrete aanwijzingen gaf Wray niet, ondanks aandringen van de WHO.
In 2021 concludeerden wetenschappers na een gezamenlijk onderzoek van China en de WHO dat de laboratoriumtheorie ‘extreem onwaarschijnlijk’ was, terwijl de gedachte dat corona van buiten China komt, juist nader onderzoek verdiende. Dat kwam de WHO op zware kritiek te staan, omdat de organisatie veel te veel de oren had laten hangen naar China.
‘Een van de sterkste aanwijzingen’
Volgens tijdschrift The Atlantic, dat donderdag als eerste over het Franse onderzoek berichtte, is de vondst van het dna op de markt ‘een van de sterkste aanwijzingen dat de pandemie begon toen het SARS-CoV-2-virus oversprong van dieren op mensen’. Alsof je de vingerafdruk van de hoofdverdachte aantreft op de plek van het misdrijf, zo omschrijft het blad de vondst van het dieren-dna.
De meeste virologen gingen er al langer van uit dat het coronavirus ergens in China van een vleermuis overging op zoogdieren, zich daar gaandeweg aanpaste, en vervolgens in Wuhan mensen besmette. Veelzeggend is dat China in de maanden na de uitbraak in stilte allerlei boerderijen in het zuiden van het land opdoekte waar men in het wild gevangen dieren kweekte. Voorheen golden die boerderijen juist als middel om de armoede op het platteland tegen te gaan.
Gestaalde aanhangers van de gedachte dat het virus afkomstig is uit een laboratorium, zullen overigens niet overtuigd zijn, zei viroloog Marion Koopmans, vrijdag in de Volkskrant. ‘De criticus kan nog steeds zeggen: je hebt het virus niet aangetoond in een levend dier.’
Bron
-
Dit bericht verscheen ook op: www.volkskrant.nl